Bij de ontwikkeling van de RPM methode is inspiratie opgedaan bij theorie over complexe systemen. Daarin is aandacht voor het fenomeen 'zelforganisatie', het verschijnsel dat orde in complexe systemen soms spontaan ontstaat. Spontane orde is voor organisaties een interessant gegeven, het belooft immers resultaten tegen minder inspanning. Helemaal voor niets gaat dat echter niet, er moet met veel zorg aan randvoorwaarden en condities gesleuteld worden om het fenomeen van zelforganisatie op te roepen en in het voordeel van de organisatie te laten werken.

Hieronder in een aantal pagina's een bespreking van de verbinding tussen RPM en complexiteitstheorie in het algemeen en zelforganisatie in het bijzonder. Deze tekst is eerder gepubliceerd in "Verdieping van chaosdenken, theorie en Praktijk", Van Eijnatten, Kuijs en Haffmans (red.), Van Gorcum, 2002.