De RPM werkwijze met een vragenlijst bevordert variatie omdat vragen ruimte laten voor een variëteit aan antwoorden. Maar variatie is van meer factoren afhankelijk dan een ondersteunend instrument. In ieder geval is het belangrijk om variatie, creativiteit en originaliteit actief aan te moedigen en te faciliteren. Er ligt dus nog een rol voor het management en voor centrale besturing.
De keuze voor dialoog en transparantie bevordert interactie. Ook het gegeven dat een genetische code vastligt in een veelgebruikt instrument draagt hiertoe bij. Transparantie heeft echter ook een andere kant. Het past niet vanzelfsprekend in iedere bedrijfscultuur en een organisatie moet er mee leren omgaan. Voorbeeldgedrag van de top kan een flink verschil maken.

De methode zorgt voor verstoring van referentiekaders van medewerkers omdat ze niet in een relatief eenduidige hiërarchische context geplaatst worden, maar in een spanningsveld van hiërarchische en andere belangen. Medewerkers worden dus meer geconfronteerd met de dilemma’s, chaos en veranderingen waar managers altijd al mee te maken hadden. De mate waarin dat gebeurt kan door de keuze van de vragen in de vragenlijst beïnvloed worden. Ook hier is echter de instrumentele kant op zich onvoldoende om ieder team een passende (productieve) mate van chaos te bezorgen. Goede begeleiding en voortdurende aandacht van het management zijn onmisbaar.

Zelforganisatie met hulp van RPM betekent dus niet dat het management zonder werk komt te zitten. Er ligt een duidelijke opdracht in het creëren en instandhouden van condities voor zelforganisatie. Dat werk wordt echter weer gemakkelijk gemaakt door synergie tussen fractaal groeien en emergent gedrag. Fractaal groeien zorgt namelijk voor ‘genetische’ verwantschap tussen teams. Dat draagt bij aan begrip en vertrouwen tussen teams, en daardoor aan emergent gedrag in overdracht van kennis, ideeën en werkwijzen. Dit synergie-effect is met name merkbaar als van de oudsher sterk verschillende teams (managementteams, stafteams, uitvoerende teams, ondersteunende teams) allen met dezelfde vragenlijst gaan werken. Creëren van condities wordt dan een dankbare opdracht omdat het snel tot zichtbare resultaten leidt.